AYM’den kanuni faiz düzenlemesine iptal! Alacak enflasyon karşısında değerini korumuyor
Anayasa Mahkemesi, kanuni faiz düzenlemesini “sözleşmeden kaynaklanmayan borç ilişkileri” yönünden iptal etti. Yüksek Mahkeme kararda, yıllık yüzde 12'lik kanuni faiz oranının enflasyon karşısında alacağın değerini korumadığına dikkati çekti. Meclis'e 9 ay süre verildi.
Kahramanmaraş 3. İdare Mahkemesi, deprem sonucunda taşınmazın yıkılması nedeniyle uğranılan zararların tazmini talebiyle açılan davada 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrü Faizine İlişkin Kanun'un 1. maddesinin iptali için AYM'ye başvurdu.
KARAR RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI
Mahkeme, kanunun "sözleşmede aksi belirlenmemişse faiz yıllık yüzde 12 uygulanır" hükmünün alacakların enflasyon nedeniyle değer kaybını telafi etmede yetersiz kaldığını belirtti. Karar 22 Temmuz 2025'te alınırken, Resmi Gazete'de bugün yayımlandı.
REEL DEĞERİNİ KORUYAMIYOR
Kararın gerekçesinde, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde sabit kanuni faiz oranının alacağın reel değerini korumadığı vurgulandı. Mahkeme, kararın ilgili bölümünde; Paranın değerindeki aşınmayı giderecek bir mekanizma bulunmadığını, kanuni faiz oranının enflasyon karşısında yetersiz kaldığını, alacaklının mülkiyet hakkının zedelendiğini belirtti.
ETKİLİ BİR YOL BULUNAMADI
AYM ayrıca hukuk sisteminde alacağın enflasyon karşısındaki kaybını telafi edecek etkili bir yol bulunmadığını kaydetti.
MÜLKİYET HAKKI VE ETKİLİ BAŞVURU HAKKI İHLAL EDİLİYOR
Kararda, Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının, alacağın değerinin korunamaması nedeniyle ihlal edildiği ifade edildi. Ayrıca alacaklının zararının telafisi için etkili bir hukuk mekanizması bulunmaması, etkili başvuru hakkının ihlali olarak değerlendirildi.
FAİZ YILLARDIR DEĞİŞMİYOR
Mahkeme, uzun yıllardır değiştirilmeyen kanuni faiz oranının enflasyon karşısında eridiğini belirterek, devletin "alacakların değer kaybını önleyecek mekanizmaları geliştirme" yükümlülüğünü hatırlattı.
AYM KAPSAMI GENİŞLETMEDİ
AYM iptali tüm borç ilişkilerini kapsayacak şekilde genişletmedi. Karar net olarak yalnızca: "Sözleşmeden kaynaklanmayan borç ilişkileri" için geçerli olacak. Böylece tarafların kendi aralarında faiz oranı belirleyebildiği sözleşmeli borç ilişkileri kapsam dışı bırakıldı.