Emeklilikte adalet devrimi! Prim gününe bakmadan maaşlar yeniden yazılıyor
Prim gününe bakılmaksızın aylıkları tek formülle eşitleyecek emeklilik reformu Meclis yolunda. Tasarı hayata geçerse Bağ-Kur dahil milyonlarca sigortalı arasındaki maaş uçurumu kapanacak.
Milyonların beklediği emeklilik reformunda ayrıntılar netleşmeye başladı. Ekonomist Muhammet Bayram, prim gününe bakılmaksızın maaş hesaplamasının eşitleneceğini, kök-taban farkının ve Bağ-Kur mağduriyetinin tek formülle çözüleceğini açıkladı. Düzenlemenin Orta Vadeli Program içinde Meclis’e gelmesi bekleniyor.
PRİM GÜNÜNE BAĞLI MAAŞ UÇURUMU NEDEN SORUN?
1999, 2000-2008 ve 2008 sonrası için üç ayrı Aylık Bağlama Oranı (ABO) kullanılması, aynı primle emekli olanlar arasında %30’a varan maaş farkı yaratıyor. Yeni sistem, dönem ayrımını kaldırıp tek katsayıyla hesaplama yapmayı hedefliyor.
“HEPSİ TEK POTADA ERİYECEK” MODELİ
Bayram’a göre staj sigortası, eksik prim, Bağ-Kur’lu yüksek prim-düşük maaş gibi başlıklar ortak formüle dahil edilerek gelir adaleti sağlanacak. Bu sayede erken emekli olan ile geç emekli olanın maaşı arasındaki makas daralacak.
BAĞ-KUR’LULAR İÇİN EŞİTLEME HEDEFİ
Bağ-Kur sigortalıları bugün SSK’ya kıyasla 5 yıl daha uzun prim ödüyor ama benzer kazançta daha düşük aylık alıyor. Taslakta prim süresinin kademeli kısaltılması ve aylık bağlama katsayısının yükseltilmesi gündemde.
KADEMELİ EMEKLİLİK TALEBİ
EYT’yi kıl payı kaçıran kesim kademeli emeklilik isterken, Hazine bu talebin yüksek bütçe etkisine dikkat çekiyor. Yeni formül, prim günü + yaş kriterini koruyup maliyeti sınırlı tutacak.
NE ZAMAN YASALAŞACAK?
2025 Temmuz-Ağustos ➜ Taslak düzenlemenin OVP’ye eklenmesi bekleniyor.
2025 Sonbahar ➜ TBMM’ye sunulması halinde yıl sonuna kadar kanunlaşabilir.
2026 Ocak ➜ İlk maaşların yeni katsayıyla hesaplanması öngörülüyor.
(Resmi takvim henüz açıklanmadı; Meclis gündemine göre değişebilir.)
SIK SORULAN 3 SORU
*Prim gün sayım düşükse maaşım artar mı?
Yeni formül, kazanç + gün birleşik katsayısı kullanacağı için artış mümkün.
*1999 öncesi çalışması fazla olanlar avantajını kaybeder mi?
Hazırlanan katsayı, eski dönem primini koruyacak; tamamen silinmeyecek ancak fark azalacak.
*Emekli aylığı bağlanmış olanlar yeniden hesap isteyebilir mi?
Tek seferlik intibak gündeme gelebilir; ayrıntılar yasa teklifinde netleşecek.