Jeomanyetik fırtına güneş fırtınası olarak da bilinmektedir. Bir dalga halinde yayılan güneş ışınları dünyanın manyetik alanıyla etkileşime girince dünyamızın manyetosferinde birçok değişiklikler yaşanır.
Jeomanyetik fırtına hangi sonuçlara yol açar
Güneş patlamaları güneşin nükleer çalışma prensibinden dolayı ani ısı ve basınç değişimleri nedeniyle ortaya çıkar ve bu enerji dalgaları uzayın derinliklerine yayılır. Dünyamız Güneş’e yakın olduğu için atmosferinde geçici bozulmalara yol açar. Örnek verecek olursak 6 Eylül 2017 tarihinde dünyaya ulaşan güneş patlaması jeomanyetik bir fırtınaya neden oldu. Bu fırtınalar elektrik şebekeleri ve İletişimde bazı sorunlara neden oldu. Tam olarak kesinleşmese de güneş patlamaları insan sağlığını da etkileyebiliyor.
Tarihte kayıtlı en güçlü güneş patlaması
19. Yüzyılda orta çıkan güneş fırtınası, 1859'da solar döngü 10 sırasında yaşandı. Güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınası olarak da kayıtlara geçti. Bu güneş fırtınası, ‘Carrington Olayı’ olarak da adlandırılıyor.
Güneş patlaması dünyamıza sadece 8 saniye içinde ulaşıyor. Güneşimiz genç bir yıldız olarak biliniyor ve Güneş, tek başına Güneş Sistemi'nin merkezinde yer alarak tek başına Güneş Sistemi kütlesinin % 99,8'ini kaplamaktadır. Geriye kalan kütle ise gezegenler, astroitler ve tozları içerir. Güneş nükleer füzyonla çalışarak etrafa ısı ve ışık saçar.
Güneş'in içinde ne var?
Dünyaya hayat vern Güneş içinde bulunan elementlerin dağılımı değişkenlik gösterir. Helyum çekirdek çevresinde yoğunlaşmıştır. Hidrojen ise dış katmanlarda yoğunlaşmıştır. Lityum, döteryum, berilyum ve bor olduğu biliniyor. Altın ve Demir gibi ağır kütleli elementler ise Bizim güneşimizden onlarca kat büyüklüğündeki yıldızların hidrojeni tükettikten sonra içe doğru çökmesiyle oluşan süper nova olayı sonrası ortaya çıkar.
Güneş'e gönderilen uydular
ABD ve Japonya gibi ülkeler güneş gözlemleri yapmak için sondalar göndermiştir. Challenger STS-41C, Yohkoh, SOHO, STEREO, Pioneer 5, 6, 7, 8 ve 9 güneşi keşfetmik için gönderilmiş sondalardır. İlk sondayı 1959 tarihinde NASA göndermiştir.
Güneş; Çekirdek, Işınsal bölge, Işık küre, Gaz yuvar gibi katmanlardan oluşmuştur. En önemli katman ise nükleer füsyon yapan bir nevi reaktör görevi gören çekirdeğidir. Çekirdekte oluşan füsyonlar katmanları aşarak uzaya yayılır. Güneşin tükettiği enerji miktarı ise akıl almaz boyutlara ulaşmaktadır.
