11. Yargı Paketi TBMM’de: Düzenleme ne zaman çıkacak, kimler yararlanacak?
Yeni yargı paketi ile infaz rejiminden bilişim suçlarına, trafik güvenliğinden GSM hatlarına kadar birçok başlık değişiyor. TBMM’ye sunulan 38 maddelik teklif, özellikle “Kovid izni” düzenlemesini 31 Temmuz 2023 öncesi suçlara da yayması ve yaklaşık 55 bin hükümlüye 3 yıl erken tahliye imkanı açması nedeniyle yakından takip ediliyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan ve kamuoyunda “11. Yargı Paketi” adıyla anılan Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyor. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, paketin amacını “suç işlenmesinin önlenmesi ve cezaların caydırıcılığının güçlenmesi” sözleriyle özetledi.
11. YARGI PAKETİ NE GETİRİYOR?
Teklif, toplam 38 maddeden oluşuyor. Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, İcra ve İflas Kanunu, Kamu İhale Kanunu, Avukatlık Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu ve bazı özel kanunlarda değişiklik öngörülüyor.
Dolandırıcılık, nitelikli dolandırıcılık ve genel güvenliği tehlikeye sokan eylemler için öngörülen hapis cezalarının alt ve üst sınırları yükseliyor. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunda hem örgüt kuran ve yönetenler hem de örgüt üyeleri bakımından ceza aralıkları artırılıyor, çocukların örgüt faaliyetlerinde araç olarak kullanılması ağırlaştırıcı neden sayılıyor.
KOVİD İZNİ DÜZENLEMESİ VE 3 YIL ERKEN TAHLİYE
Paketin en çok tartışılan başlığı infaz rejimine yönelik düzenleme oldu. Kamuoyunda “Kovid izni” olarak bilinen ve pandemi döneminde kapalı cezaevinden açığa, açıktan da denetimli serbestliğe daha erken ayrılma imkanı tanıyan hükümler, 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenen adli suçlar için genişletiliyor.
Bu çerçevede, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan ve şartları taşıyan hükümlülere 3 yıl daha erken açık cezaevine geçiş olanağı veriliyor. Açık cezaevinde bulunan hükümlüler için de denetimli serbestliğe ayrılma süresi 3 yıl öne çekiliyor. İlk etapta yaklaşık 54–55 bin hükümlünün bu imkandan yararlanabileceği, ilerleyen süreçte düzenlemeden etkilenen toplam sayının daha da artabileceği ifade ediliyor.
Terör ve örgütlü suçlar gibi bazı suç tipleri bu düzenlemenin dışında kalıyor.
GENEL AF VAR MI, KİMLER YARARLANABİLECEK?
11.Yargı Paketi’nde genel ya da özel af hükmü bulunmuyor. Adalet Bakanı Tunç, “Af anlamına gelebilecek herhangi bir çalışma söz konusu değil.” diyerek infaz düzenlemesinin af ile karıştırılmaması gerektiğini vurguladı.
Düzenleme, cezanın ortadan kalkmasını değil, koşullu salıverme ve denetimli serbestlik sürelerinde belirli şartlarla öne çekilmeyi içeriyor. Yani hükümlü, iyi hal, cezaevi disiplin durumu ve idari gözlem kurullarının değerlendirmesine bağlı olarak kapalıdan açığa, açıktan da denetimli serbestliğe daha erken geçebilecek.
BİLİŞİM SUÇLARI, TRAFİK GÜVENLİĞİ VE GSM HATTI DÜZENLEMELERİ
Teklife göre, bilişim sistemleri üzerinden işlenen nitelikli hırsızlık ve dolandırıcılık suçlarında, suçtan elde edilen menfaatin bulunduğu hesaplar banka, ödeme kuruluşu veya kripto servis sağlayıcıları tarafından 48 saate kadar askıya alınabilecek. Gerekli hallerde hakim veya savcı kararıyla bu hesaplara el konulabilecek, paranın mağdura ait olduğunun anlaşılması halinde iade yolu açılacak.
Trafikte yol kesme ve ulaşım araçlarının hareketinin hukuka aykırı biçimde engellenmesi bağımsız suç başlığı haline geliyor. Kara, deniz, demir ve hava yolu araçlarının durdurulması veya rotasının değiştirilmesi için 1 yıldan 12 yıla kadar değişen hapis cezaları öngörülüyor.
Elektronik haberleşme alanında ise GSM hattı aboneliklerinde çipli kimlik veya elektronik kimlik doğrulama zorunluluğu getiriliyor. Bir kişi adına açılabilecek hat sayısına üst sınır belirleniyor, ölen veya kimliği teyit edilemeyen kişilere ait hatların kapatılması, haksız ücret tahsil eden işletmecilere iade ve idari para cezası öngören hükümler düzenleniyor.
Genel sağlık sigortası prim borçları içinde, 1 Ocak 2016 öncesine ait ödenmemiş tutarların asıl ve feri alacaklarının tahsilinden vazgeçilmesi de paketin öne çıkan başlıklarından biri olarak öne çıkıyor.