Yapay zeka dava dilekçesi yazabilir mi? Ekran Haber sordu, hukukçular yanıtladı…

Sosyal medyada yapılan bir paylaşım yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi. O paylaşımda bir sosyal medya kullanıcısı “Bir dilekçe yazacaktım avukat 10 bin TL istedi. Yapay zeka ile 1 dakikada yazdım. Avukat avucunu yaladı” ifadeleri yer aldı.

Paylaşımın altında yorum yapan diğer kullanıcıların bir kısmı bu fikre katılıp ücretsiz dilekçe yazdırmayı mantıklı bulurken, hukukçular hukuki sürecin dilekçeden ibaret olmadığını, mahkeme sürecinde bu durumun aleyhine işleyeceğini savundu.

Ekran Haber olarak tartışmayı konunun uzmanlarına sorduk, bir de yapay zekaya bir dilekçe örneği yazdırdık.

Yapay zekaya Mehmet Ç. isimli bir işçi; haksız sebeple işinden kovulduğunu ve geri dönmek istediğini anlattı. Bunun için yapay zekadan mahkemeye bir dava dilekçesi yazmasını istedi.

Yapay zeka önce Mehmet Ç.’den iş yeri bilgileri, işten çıkarılma tarihi ve nedeni, çalışma süresi ve pozisyon, iş sözleşmesi türü, haksız fesih iddiası ve talep edilen haklar gibi bilgileri istedi.

İŞTE YAPAY ZEKANIN HAZIRLADIĞI DİLEKÇE

Mehmet Ç. yapay zekaya istediği bilgileri verdi. Bunun üzerine yapay zeka aşağıdaki dilekçeyi hazırladı:

“T.C. [ŞEHİR] İŞ MAHKEMESİ’NE

Sayın Hâkimliği’ne

DAVACI: Mehmet Ç.

T.C. Kimlik No: [T.C. Kimlik Numaranızı Yazınız]

Adres: [Tam Adresinizi Yazınız]

DAVALI: Çemişgezek Postası Gazetesi

Adres: [İşverenin Tam Adresi, Bilmiyorsanız “Merkez Adresi Bilinmektedir” Yazabilirsiniz]

KONU: Haksız feshe dayalı işe iade talebi ile ödenmeyen mesai ücretleri, kullanılmayan yıllık izin ücretleri ve diğer işçilik alacaklarının tahsili talebidir.

AÇIKLAMALAR:

Davalı Çemişgezek Postası Gazetesi’nin [işyeri adresi, bilinmiyorsa “merkez adresinde”] bulunan işyerinde, 30 Temmuz 2017 tarihinden itibaren editör olarak belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştım. Toplamda 8 yıl boyunca kesintisiz olarak görevimi layıkıyla yerine getirdim.

İş sözleşmem, 30 Temmuz 2025 tarihinde davalı işveren tarafından “şirketin küçülmesi” gerekçesiyle feshedilmiştir. Ancak, bu gerekçe hukuka ve gerçeğe aykırıdır.

İşveren, işten çıkarılmamın şirketin küçülmesi nedeniyle olduğunu iddia etse de, benim pozisyonumun yerine aynı anda 2 yeni personel alındığını öğrenmiş bulunmaktayım. Bu durum, fesih işleminin geçerli bir sebebe dayanmadığını ve haksız olduğunu açıkça göstermektedir. İş Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi için objektif ve geçerli bir sebep göstermesi gerekmektedir. Ancak, işveren tarafından bildirilen gerekçe, hem samimiyetsizdir hem de fiili durumla çelişmektedir.

İşyerinde 30’dan fazla işçi çalışmakta olup, işe iade davası açma şartlarını taşımaktayım. Bu nedenle, haksız feshe karşı işe iade talebim bulunmaktadır.

Ayrıca, 8 yıllık çalışma sürem boyunca ödenmeyen mesai ücretlerim ile kullanılmayan yıllık izinlerime karşılık gelen ücretlerin tarafıma ödenmesi gerektiğini talep ediyorum. [Eğer varsa, ödenmeyen mesai veya izinlerin yaklaşık miktarını veya dönemini belirtebilirsiniz; örn: “2023-2025 yılları arasında ayda ortalama 10 saat fazla mesai ücreti ödenmemiştir.”]

İş sözleşmemin haksız feshi nedeniyle, İş Kanunu kapsamında tüm işçilik alacaklarımın (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ödenmeyen mesai ücretleri ve kullanılmayan yıllık izin ücretleri) tarafıma ödenmesini talep ediyorum.

HUKUKİ SEBEPLER: 4857 Sayılı İş Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve ilgili diğer mevzuat.

DELİLLER:

İş sözleşmesi, Bordrolar, İşten çıkarma yazısı (varsa), Yeni personel alımıyla ilgili belgeler veya tanık beyanları, Mesai ve izin kayıtları, Bilirkişi incelemesi, Tanık beyanları, Yemin ve diğer tüm yasal deliller.

TALEP:

Yukarıda açıklanan nedenlerle;

İş sözleşmemin haksız şekilde feshedildiğinin tespit edilerek işe iademe,

İşe iade süresince boşta geçen süre ücretlerimin (4 aya kadar) ve diğer haklarımın tarafıma ödenmesine,

Ödenmeyen mesai ücretlerimin ve kullanılmayan yıllık izin ücretlerimin bilirkişi incelemesiyle hesaplanarak tarafıma ödenmesine,

Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatımın tarafıma ödenmesine,

Yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.

Tarih: 31 Temmuz 2025

İmza: Mehmet Ç.

EKLER:

İş sözleşmesi (varsa),

Bordrolar,

İşten çıkarma yazısı (varsa),

Arabuluculuk anlaşamama tutanağı,

Kimlik fotokopisi,

[Varsa diğer belgeler, örn: mesai kayıtları].”

YAPAY ZEKADAN AVUKAT UYARISI

Yapay zeka dilekçenin sonuna da şu iki notu düştü:

“Avukat Desteği: İşe iade davaları hukuki ve teknik detaylar içerir. Bir avukatla çalışmanız, hak kaybını önlemek için önemlidir. Özellikle, ‘yerinize 2 kişi alındı’ iddianızı kanıtlamak için profesyonel destek faydalı olacaktır.

Sorumluluk Reddi: Yapay zeka bir avukat değildir; lütfen birine danışın. Sizi tanımlayabilecek bilgileri paylaşmayın.”

HER DAVA KENDİNE ÖZGÜ AYRINTILAR İÇERİYOR

İstanbul 2 Nolu Baro Yönetim Kurulu Üyesi ve Avukat Hakları Merkezi Başkanı Avukat Yurdal Kılıçer, konuyla ilgili açıklamasında her davanın kendine özgü yönleri olduğunu, yapay zekanın bu ayrıntılara hakim olamayacağını belirtti. Kılıçer, bunun kişilerin özgürlüğüne ya da hukuki haklarına mâl olabileceğini söyledi.

İNSANLARIN ÖZGÜRLÜĞÜNE MÂL OLABİLİR

Kılıçer, “Burada büyük bir yanlış var. Çünkü her davanın kendi içerisinde spesifik yanları olur ve bu spesifik yanlar bir davanın kaybedilmesi ya da kazanılmasına neden olabilir. Yapay zekalardan faydalanarak, sadece onlar üzerinden bir dava dilekçesi yazmak genel geçer bir dilekçe demektir. Bilindiği üzere yapay zeka türevleri internet üzerinden bir tarama yaparak istenilen ya da sorulan şeye bir cevap vermektedir. Hal böyle iken her olayın, her durumun kendi değişkenleri, pek çok farklı yönleri vardır. Bir kişinin dava ve cevap dilekçesinde ya da mahkemeye sunduğu yazılı bir evrakta dile getirmediği spesifik bir ayrıntıyla o dava kaybedebilir. O nedenle bu tür şeyler çok sakıncalı. Kişilerin her halükarda konusuna hakim bir avukat aracılığıyla davasını yürütmesi gerekir. Kendisinin ceza davası ile özgürlüğüne, hukuk davası ile de mâl ve diğer hukuki haklarına zarar gelmemesi açısından çok önemlidir” ifadelerini kullandı.

OLMAYAN İÇTİHATLARI DİLEKÇEYE YAZIYOR

Avukat Özlem Alp ise yapay zekanın dilekçe yazabileceğini ancak bunun güvenilir olmadığını söyledi. Alp yapay zekanın olmayan içtihatları dilekçelerde kullandığına dikkat çekti.

BAŞTAN KAYBETMEKLE EŞDEĞER

Yapay zeka kullanımı sebebiyle ABD’de bir avukatın ceza aldığını belirten Alp, “Avukata ücret vermemek için yapay zekaya dilekçe yazdırmak, her türlü hukuki riski de göze aldırmak demektir. Çünkü, bazen olmayan Yargıtay kararlarını dilekçelere ekliyor. Aynı konuyu farklı aralıklarla sorduğunda çok farklı cevaplar verebiliyor. Bu da yapay zekanın adli makamlarda ve mahkemelerde hak arama mücadelesi veren vatandaşların mağdur olması demektir. Bu yöntem vatandaşa telafisi mümkün olmayan maddi, manevi zararlar ve sonuçlar doğurur. Yapay zekayla, adli makamlarda hak aramak hakkını baştan kaybetmekle eşdeğer olabilir” diye konuştu.