Pandemi sürecinin mental yorgunluğu tüm toplumu etkilemişken ardı ardına gelen doğal felaketler de yaşanan travmayı artırıyor. Bir yandan tüm Türkiye’yi saran orman yangınları bir yandan kimi bölgelerimizde can ve mal kaybına yol açan sel felaketleriyle üst üste gelen doğal afetler, bireylerin psikolojik direncini düşürerek karamsarlık ve kaygıyı yükseltiyor. Bireylerin ruh sağlığı üzerinde doğrudan etkileri olabilen doğal felaketler sonrasında travma sonrası stres bozukluğu belirtilerinin görülebileceğine dikkat çeken Klinik Psikolog Betül Aydınaydoğdu Ekran Haber Özel açıklamalarda bulundu.
Klinik Psikolog Betül Aydınaydoğdu,
Doğal afetler sonrası yaşanan korku, kaygı ve devamında gelişen çarpıntı, titreme, uykusuzluk, sinirlilik, ani irkilmeler, ağlayamama ya da ağlama krizi gibi belirtiler, normal tepkilerdir. Bunlar kişi güvenli bir alana kavuştuktan sonra kaygısı azaldıkça günler içinde kaybolur.
Afetzede olayın tamamını ya da bazı anları hatırlamayabilir, afet bölgesine gidemeyebilir, olayla ilgili konuşmak istemeyebilir. Burada önemli olan şey duygularını ifade etmeleridir.
Doğal Afet Psikolojisinde ; Birey ilk olarak şok dönemi yaşamaktadır. Kişi kendisinin ve çevresinin farkında değildir. Ne yapacağını bilemez. Kişi olaya yabancılaşabilir. Bu süre 1-2 gün sürebilir. Toparlanma evresi ise doğal afetten sonraki 7-14 gün arasında görülür. Birey bu evrede kaygılıdır ve heyecanlıdır. Olayı düşüncelerinde ve rüyalarında sık sık yaşar, irkilme tepkileri, uyarılma ufak bir tık sesi ile sıçramalar görülür. Uyku derinliği bozulur, uyanmakta güçlük çeker, kabuslu rüyalar görür. Olayla ilgili dikkat artmış, başka konularla ilgili dikkat azalmıştır. (Travma sonrası stres bozukluğu)
Doğal afet sonrası çocuk ve yetişkinler olaydan sonraki haftalarda belirtiler geçmemiş ise mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır. Aksi takdirde günlük, normal hayata dönmekdaha da zorlaşacaktır. Yas süreci sağlıklı atlatılamazsa farklı davranış bozukluklarıyla bireyin yaşantısını olumsuz etkilemeye başlar.
Yaşanan felaketler karşısında psikolojik direnci yüksek tutmak için uyarı ve önerilerini paylaşan Aydınaydoğdu,
“Ruh sağlığını güçlü tutmak için birçok farklı yöntem vardır. Bunlardan bazıları; duygu-düşünce-davranışlar arasındaki ilişkiye dikkat ederek ‘olumsuza odaklanmaktan’, ‘ya hep ya hiç’ şeklinde düşünmekten kaçınmaktır. Ayrıca, farkındalık temelli stresle başa çıkma çalışmaları uygulamak, sosyal çevreden destek almak, keyif alınan aktivitelere zaman ayırmak da bu süreçte ruh sağlığını güçlü tutmak adına yardımcı olacaktır" dedi.
